Yapay Zeka Etiği Divanı Makale Kitapçığı
Yapay Zeka Etiği Divanı Ekibi
- Respect Graduate School Yönetim Kurulu Başkanı:
- Dr. Sezai Sablak
- Divan Danışma Kurulu:
- Ercüment Said
- Ertuğrul İncekul
- Kerim Balcı
- Melike Gülen
- Sürekli Eğitim Merkezi Direktörü:
- Kerim Balcı
- Divan Programları Genel Koordinatörü:
- Emine Eser
- Yapay Zeka Etiği Divanı Koordinatörü:
- Abdurrahman Can
- Moderatör:
- Dr. Hasan Ahmet Gökçe
- Yapay Zeka Etiği Divanı Sunumları:
- Prof. Dr. Abdullah Demir
- Dr. Zeynep Orhan
- Dr. Sezai Sablak
- Ahmet Yücel, Hasan Yıldız
- Burak Haylamaz LL.M.
- Yunus Elmas, Süreyya Sevde LL.M.
- Raportörler:
- Beyza Nur Uğur
- Meryem Köken
- Çağrı Adil
- Ahmed Deniz
- Nursena Alıcı
- Serra Çakır
- Ahmet Yücel
- Kaan Murat Ersoy
Divan Ekibini Tanıyın
Abdurrahman Can
İnformatik alanında lisans ve yüksek lisans eğitimini tamamladı. İki yıl önce Respect Graduate School’da gönüllü olarak rol almaya başladı. Gelişen teknolojilerin sosyal yönleriyle ilgileniyor ve veri demokrasisi, internet sağlığı, dijital göç gibi konulara odaklanmayı hedefliyor. Abdurrahman, sosyal yaşamında uzun doğa yürüyüşleri yapmaktan hoşlanıyor. Profesyonel yaşamında kamu yararı amaçlı sürdürülebilirlik projeleri geliştiren Can, RespectGS bünyesinde HizmetWiki, Seda-bot, Shared Horizon gibi çeşitli projelerle ilgilenme gayreti içinde bulunuyor.
Dr. Hasan Ahmet Gökçe
Ödüllü yayıncı, akademisyen ve iletişim uzmanı Dr. Hasan Ahmet Gökçe, New Jersey merkezli Paramus Publishing'in Yayın Yönetmenliğini yürütüyor. Dil ve Edebiyat araştırmaları sahasında Marmara, Arizona State ve Waterloo üniversitelerinden lisans, yüksek lisans ve doktora dereceleri aldı. Türk, Fars ve İngiliz edebiyatı; edebiyat eleştirisi, retorik, iletişim tasarımı ve özellikle çocuk edebiyatı konularında projeler yürüttü, araştırmalar yayımladı. Profesyonel kariyeri boyunca Egmont Group, Paramus Publishing, YKY, Kabalcı, Timaş, L&M, Antik, Zambak, Kaynak, Blue Dome Press gibi markalardan multi-milyon dolarlık yayın kuruluşlarına kadar 20'den fazla organizasyona editör, yayın yönetmeni ve danışman olarak hizmet verdi.
Waterloo Üniversitesi’nde göçmen çocuklarının entegrasyon problemleri üzerine yürüttüğü proje, ödüle layık görüldü ve büyük ilgi topladı. Bu projenin ayaklarından birine, Atlasia Kids'in stratejik lansmanına öncülük etti ve dünyadaki ilk uluslararası İngilizce İslami çocuk dergisini yayımladı. Kariyerine başladığı 1999 yılından bu yana dünya çapında 500'den fazla konuşma yaptı ve Uluslararası Bologna Çocuk Kitapları Fuarı, Oxford Üniversitesi, Book Expo America, Columbia Üniversitesi, Toronto Üniversitesi, Digital Book World ve Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı gibi uluslararası pek çok kurum, toplantı, panel ve konferansa konuşmacı olarak davet edildi.
Ahmed Deniz
Tilburg Üniversitesinde Teoloji departmanında “Hristiyanlık ve Toplum” programında yüksek lisans eğitimini almaktadır. Lisans eğitimini Çin’de sosyoloji alanında tamamlamış olan Ahmed Deniz, yüksek lisans araştırmasını din sosyolojisi altında din-kimlik ilişkisi üzerine yürütmektedir. Göç, sosyal kimlik ve etik anlayışı konularına ilgi duyuyor ve bu alanda doktora çalışması yapmak istiyor.
Ahmet Yücel
2017 yılında Arjantin'e geldi, liseyi bitirdikten sonra Universidad de Buenos Aires'de Data Science bölümüne başladı ve halen orada eğitimine devam etmektedir. Programcılık, yapay zeka ve web development kursları alıp bu konularda kendini geliştirmeyi hedefliyor. Girişimcilikle uğraşıyor ve öğrendiği teknolojilerle insanlığın problemlerini çözmeyi düşlüyor. Şu anda ilahiyatçılara kaynak bulmakta ve yazı yazmakta yardımcı olacak bir yapay zeka asistanı üzerinde çalışıyor, diğer yandan daha sağlıklı ve verimli bir şekilde çalışmayı destekleyen Productyve.com'u geliştiriyor.
Beyza Nur Uğur
1999 doğumlu felsefe lisans öğ- rencisi. İlk lisansını cebren KU Leuven’de endüstriyel mühendislik üzerine bitirdi. Çılgınca çalışmadan akademisyen olmak istiyor. 2022’den beri Respect GS’de proje asistanlığı yapıyor. Yayın sektöründe yapay zekadan fırsat kalırsa bir gün fantastik edebiyat yazarı olmayı hedefliyor.
Çağrı Adil
15 yaşında ailesiyle Almanya’ya geldi. Şu an 18 yaşında ve Bilimsel-Teknolojik ve Lingual Lisede eğitimine devam ediyor. 17 yaşında Respect GS ile tanışan Çağrı Adil, halen Respect GS bünyesinde Divan raportörleri ve Risale-i Nur Okulu hazırlık ekiplerinde gönüllü olarak çalışıyor. Kariyerini foto muhabirliği alanında devam ettirmek için hazırlıklar yapıyor.
Meryem Köken
2001 yılında Balıkesir'de doğdu. Heidelberg Üniversitesi'nde İngiliz-Amerikan Bilimleri ve Psikoloji alanlarında lisans eğitimine devam ediyor. Hedefi gazeteci ve yazar olmak. Üniversite eğitiminin yanı sıra bu alanlarla ilgili IJA kuruluşunda projelere katkı sağlıyor ve çeşitli eğitimler alıyor. Respect GS bünyesinde Divan çalışmalarında aktif olarak yer alıyor. Gelecekte sosyoloji, politik toplum ve insan ilişkileri üzerine yoğunlaşmayı hedefleyen Meryem, bu konulara yönelik yazılar yazarak ve araştırmalar yaparak topluma katkı sağlamayı amaçlıyor. Hobi olarak kitap okumayı, yazı yazmayı, fotoğrafçılığı ve enstrüman çalmayı seven Meryem, yeni kültürler tanımaktan ve farklı bakış açıları kazanmaktan büyük keyif alır.
Nur Sena Alıcı
1998 yılında Mersin'de doğdu. Doğuş Üniversitesi'nde İngilizce Uluslararası İlişkiler lisans eğitimini tamamladı. Çift anadal yaparak hukuk fakültesi eğitimine devam etti fakat siyasi sebeplerden dolayı bitiremedi. İnsan hakları alanında çalışmalar yapmayı hedefliyor. Respect Graduate School bünyesinde çeşitli projelerde çalışıyor. Müzik ve resim alanlarına ilgisi var. Amatör olarak üç senedir akrilik boya çalışmaları yapıyor.
Serra Çakır
Londra sefiri. 23 yaşında ve doğma büyüme İzmirli. İngiltere’de University of Leeds bilgisayar bilimi bölümünden mezun oldu ve yazılım geliştirici olarak kariyerine devam ediyor. Geçen sene Respect GS ile tanışan Serra, o günden beri Respect bünyesindeki her faaliyeti hayranlıkla takip ediyor. Gitar çalmayı ve tarih okumayı sever.
Program Akışı
22 Haziran 2024 Cumartesi
Moderatör: Dr. Hasan Ahmet Gökçe
1. Oturum: Açılış ve Sunumlar
- Hoş Geldiniz Konuşması: Abdurrahman Can
- Divan Açılış Konuşması: Dr. Sezai Sablak
- Moderatörden Program Akışı ve Kurallar: Dr. Hasan Ahmet Gökçe
- Yapay Zeka Rehberi Sunumu: Neslinur Söylemez
- Sunum 1: Yunus Elmas. “Neden Yapay Zekâ Etiği ve Yapay Zekânın Hukukî Statüsü Üzerine Tartışmalar”
- Sunum 2: Prof. Dr. Abdullah Demir. “İslam Hukukuna Göre Yapay Zekanın Hukuki Kişiliği ve Sorumluluğu”
- Sunum 3: Ahmet Yücel. “Veriye Dayalı Bir Gelecek: Bilginin Yapay Zeka Üzerindeki Etkisini Keşfetmek”
2. Oturum: Sunumlar
- Sunum 4: Burak Haylamaz LL.M. “Küresel Yapay Zeka Düzenlemesi için On Öneri”
- Sunum 5: Dr. Zeynep Orhan. “Teknoloji ve Etik: Yapay Zekâ Çağında Sorunlar ve Denge Stratejiler”
- Sunum 6: Dr. Sezai Sablak. “Yapay Zeka ile Hizmet”
3. Oturum: Müzakere Oturumu
- Müzakere Kurallarının Açıklanması: Dr. Hasan Ahmet Gökçe
- Müzakere
- Bildirge Taslağının Okunması: Beyza Nur Uğur
- Birinci Gün Kapanışı: Kerim Balcı
23 Haziran 2024 Pazar
Moderatör: Beyza Nur Uğur
Tek Oturum
- Açılış, Selamlama, Önceki Gün Özeti: Abdurrahman Can
- Anket Sunumu: Ahmed Deniz
- Müzakere Kurallarının Açıklanması: Beyza Nur Uğur
- Bildirge Müzakeresi ve Oylama
- Kahoot, Ödüllü Bilgi Yarışması: Meryem Köken
- Kapanış Konuşması: Kerim Balcı
Takdim
Yapay Zeka Etiği Divanı Açılış Konuşması, Abdurrahman Can
Hoş Geldiniz
Çok Değerli Yapay Zeka Etiği Divanı Katılımcıları,
Kurucu üyesi ve yönetim kurulu başkanı olduğum Respect Graduate School ve şahsım adına bu harika program için hepinize en samimi dileklerimle içten şükranlarımı sunarım.
30 yılı aşkın uzmanlık alanım olan ‘yapay zeka’ üzerine emek verdiğiniz bu anlamlı divanda sizlere hoş geldin konuşması yapma şerefine eriştiğim için çok mesrurum.
Yeryüzü Mirasçılarının Vasıflarından yedincisi olan “Riyazi Düşünce” bizlere gösterilen bir ufuktur. Bu ufukta eşik sayılabilecek “Hendesi İfade” son yıllarda yapay zeka çalışmalarının ilerlemesiyle gündemimize geldi. Mücerretleri müşahhaslaştırma ya da yeni ifadeyle soyut kavramları somutlaştırma diye tanımlayabileceğimiz ‘Hendesi İfade’, yani kelimelerin matematik kullanılarak rakamlardan oluşan bir vektör ile ifade edilebilmesi, anlamlar arasındaki mesafelerin vektörel ölçülebilmesi, duygu ve düşüncelerin fonksiyonel olarak hesaplanabilmesi yapay zeka alanında insanoğluna yeni kapılar açmıştır. Yakın zamanda şahit olduk ki “Hendesi İfade” minik adımıyla bile insanoğlu ne kadar çok yenilikçi ve verimli çözümler geliştirebildi. Düşünün bir de bize gösterilen “Riyazi Düşünce” ufkunu. Böyle bir vasfı elde etmenin sağladığı açılımların farkında olmak ve bunları kullanarak ilerleme kaydetmek, insanlık adına üzerimize düşen önemli bir görevdir.
Bu farkındalık, yapay zeka teknolojileri alanında daha bilinçli ve etkili çalışmalar yapmamıza, mevcut potansiyelleri daha iyi değerlendirmemize bizi mecbur kılıyor. O halde, hizmet ekseninde hem bilimsel hem de pratik anlamda, yapay zekanın sunduğu ve sunacağı potansiyel fırsatları değerlendirmek gerekiyor.
Bu bağlamda dünya çapında eğitim, diyalog ve insanlığın refahı alanında çok önemli bir yeri olan, çağımızda “beyin yapıcı” rolü oynayan bu kutsi hizmetimiz için de yapay zekanın çok önemli bir fırsat olduğunu düşünüyorum.
Hizmetimiz içinde donanımlı, kendi alanlarında deneyimli ve yetkin, keskin dimağların yapay zeka üzerine her alanda her seviyede, ister AR-GE destekleri, isterse hazırdaki araçları kullanarak sonuna kadar bu imkanı değerlendirmeleri toplumsal bir sorumluluktur.
Yapay zekanın sunduğu bütün fırsatlarla birlikte, bugüne kadar hayal bile edilememiş toplumsal, kişisel ve çevresel bazı etik problemleri de hayatımıza getireceği kesindir. İnsan merkezli bir iyilik hareketi olan hizmetimizin, bu etik problemlere getireceği çözümler ve onun insanların iyiliği için kullanılmasında dünyaya rehberlik edeceğinden çok ümitliyim. İşte bu divanda onun en güzel delillerinden birisi.
Hocaefendimizin ifade ettiği, “Bir dönemde Asya’daki ilkler, daha sonrasında Batı rönesansı riyazi kanunlarla düşünme sayesinde gerçekleştirilmiştir.” Umarım önümüze ihsan-ı ilahi tarafından sunulmuş bu çok önemli fırsatın hakkını verebiliriz. Onun temelini atıp, inşasına başladığı bu yeni “ulu rönesans” döneminde üzerimize düşen sorumlulukları vakit fevt etmeden yerine getirmek temennisiyle…
Bizlere bu imkanları veren Rabbimize hamd ederken, başta Efendimiz Muhammed Mustafa (sav) olmak üzere, bize bu şehrahı açan bütün rehberlerimize özellikle Üstadımız ve Hocaefendimize minnetlerimizi, bu güzel organizeye emeği geçen bütün arkadaşlara teşekkürlerimizi ve bizi dinleyen haziruna saygı ve sevgilerimizi sunarız.
Biyografi
Dr. Sezai Sablak şu anda Peraton Laboratuvarlarında baş bilim insanı olarak görev yapmaktadır. Yüksek lisans ve doktorasını 2000 yılında Lehigh Üniversitesinde Bilgisayar Bilimleri alanında tamamlamıştır. Philips, Siemens, Bosch, Schneider Electric, General Dynamics, Inertial Labs, Raytheon Technologies ve Huawei Technologies gibi çeşitli şirketlerin Ar-Ge laboratuvarlarında çalışmıştır. Araştırma alanları arasında yapay zeka, derin/makine öğrenimi, bilgisayar/makine görüşü, 3 boyutlu lidar kameralar, akıllı kameralar, otomasyon, robotik, algı, gömülü programlama ve sensör füzyonu bulunmaktadır. Birçok bilimsel makalenin yazarı ve çeşitli ABD patentlerine sahiptir. Son olarak Respect Graduate School Yönetim Kurulu Başkanı ve kurucu yönetim kurulu üyesidir.
Makaleler
- Yunus Elmas, Süreyya Sevde, LL.M. Neden Yapay Zekâ Etiği ve Yapay Zekânın Hukukî Statüsü Üzerine Tartışmalar
- Burak Haylamaz LL.M. Küresel Yapay Zeka Düzenlemesi için On Öneri
- Prof. Dr. Abdullah Demir. İslam Hukukuna Göre Yapay Zekanın Hukuki Kişiliği, Sorumluluğu ve Etik Yönü
- Hasan Yıldız. Veriye Dayalı Bir Gelecek: Bilginin Yapay Zeka Üzerindeki Etkisini Keşfetmek
- Dr. Sezai Sablak, Dr. Mukaddes Sablak. Yapay Zeka ile Hizmet
- Dr. Zeynep Orhan. Teknoloji ve Etik: Yapay Zekâ Çağında Sorunlar ve Denge Stratejileri
- Hakan Veli. Yapay Zekanın Zorlukları: Ceza Hukuku Örneği